We hebben het sinds vorige week wel extra druk. Mijn gebroken sleutelbeen herstelt wel goed, maar ik moet elke week tweemaal naar de kinesist. Tot overmaat van ramp is mijn zus opgenomen in het ziekenhuis met een zware hersenbloeding. Haar toestand is ernstig en ik durf het haast niet te zeggen, maar ik vrees zelfs hopeloos. Mijn zus is niet getrouwd, heeft geen kinderen gehad en ook geen vriend. Buiten die ene zomer met Frank, hebben we nooit geweten dat ze een relatie had. Mannen hadden nooit een plaats in haar leven. Ze koos er voor om single te blijven.
Dat heeft nu tot gevolg dat ze niemand heeft die voor haar opkomt of zich om haar bekommert. Buiten mijn jongere zus, mijn broer en ik, heeft ze geen familie. We hebben dus afgesproken om ieder om beurt op ziekenbezoek te gaan.
“Hoe zit dat met haar bezittingen als ze overlijdt, gaat dat allemaal naar de staat?” vroeg mijn broer. Omdat ik de oudste ben en in de financiële sector werkzaam ben geweest, wordt er verondersteld dat ik op alles een antwoord weet. “Ik heb haar enkele jaren al gezegd om eens te denken “om bij leven reeds te schenken. Ik heb haar toen ook een brochure gegeven over een duo- legaat.” antwoordde ik hem. “Daarna hebben we het er nooit meer over gehad. Toen ik er terug over begon leek het taboe. Ik weet dus niet of ze iets regelde…”
Nochtans is het zinvol om tijdig aan successieplanning te doen! Want doet men niets, dan beslist de wet, wie er erft, wat de erfgenamen krijgen en hoeveel successierechten er betaald moeten worden. De erfenisrechten zijn progressief: hoe groter het nagelaten vermogen, hoe hoger het tarief. Uiteraard speelt ook de verwantschap tussen de overledene en de erfgenaam een rol. Men moet een onderscheid maken tussen directe en indirecte erfgenamen.
Directe erfgenamen, zoals echtgenoten of kinderen, betalen minder successierechten dan bijvoorbeeld broers en zussen, die als indirecte erfgenamen worden beschouwd. Verre familie of erfgenamen die geen familieband hebben met de overledene betalen het meest. Een neef of nichtje, een vriend of vriendin moet dus een flink deel van de verkregen erfenis afstaan aan de belastingen.
Tarieven van erfenissen Vlaams Gewest
In België zijn de erfenisrechten sinds de zesde staatshervorming een regionale bevoegdheid. Dit wil zeggen dat Vlaanderen, Brussel en Wallonië zelf de belastingtarieven van de successierechten mogen bepalen. In de drie gewesten lopen deze barema’s sterk uiteen.
Tarieven erfenisrechten Vlaams gewest
Op het erfdeel van een broer of een zus zijn in het Vlaams Gewest de volgende tarieven van toepassing:
| Gedeelte van het netto-aandeel in EUR | Heffingspercentage per schijf | |
| van | tot | |
| 0,01 | 75 000 | 30 % |
| 75 000,01 | 125 000 | 55 % |
| Boven de 125 000 | 65 % | |
Deze tarieven worden toegepast op het overeenstemmende gedeelte van het netto-aandeel van elk van de rechtverkrijgenden in de onroerende en de roerende goederen.
De tarieven voor erfgenamen zonder familieband zijn nog hoger!
Als we rekening houden dat mijn zus een appartement heeft op de zeedijk in De Haan en zelf in een appartement woont van minstens 400.000 euro, kunnen we al veronderstellen dat vadertje staat in zijn handen zal wrijven. Voor ons zal er niet veel overschieten.
In het geval van mijn zus zou een duo-legaat zeker zinvol zijn geweest.
De duo schenking of duo-legaat
Een duo schenking of duo-legaat kan fiscaal bijzonder interessant zijn. Zeker indien men kinderloos is en er geen rechtstreekse erfgenamen zijn, dus enkel broers, zussen, vrienden of kennissen. Als je dan een belangrijk bezit wil nalaten aan iemand die hoge successierechten moet betalen, is een duo-legaat zeker aan te raden.
Bij een duo-legaat laat de erflater een deel van zijn bezittingen na aan een erkend goed doel en een ander deel aan zijn erfgenamen.
De wet op het erfrecht bepaalt immers dat men iemand als erfgenaam kan aanstellen, zonder dat deze successierechten dient te betalen, op voorwaarde dat een erkende vereniging de successierechten voor zijn rekening neemt.
Wat is ons voordeel?
Als mijn zus een vermogen aan ons nalaat van 900.000 euro dan krijgt ieder van ons drie dus 300.000 euro. Hierop betaalt ieder van ons 163.750 euro erfenisrechten en houden we ieder 136.250 euro over.
Had mijn zus nu de helft van haar vermogen aan een “goed doel” geschonken, zijnde 450.000 euro, dan hadden we elk netto 150.000 euro getrokken. De successie valt nu ten laste van het Goede Doel. Het Goede Doel zou successierechten betaald hebben op de 150.000 euro van mij, op de 150.000 euro van mijn jongere zus en op die van mijn broer. In totaal 3 keer 66.250 euro of 198.750 euro. Dit is 13.750 euro meer !
In Vlaanderen bedraagt het tarief dat een goed doel moet betalen: 8,8%. Op het gedeelte dat het Goede Doel erft van mijn zus betaalt die organisatie dus: 39.600 euro zijn. In totaal betaalt het Goede Doel dus: 238.250 euro en houdt dus zelf toch nog een mooi bedrag van 211.250 euro over!
Zowel wij als het Goede Doel zijn beter af.
Tips en tricks
Met het duo-legaat kan je dus een deel van je bezittingen aan een “goed doel” overlaten en er tegelijkertijd voor zorgen dat er meer overblijft voor je andere erfgenamen. Je moet er dan wel voor zorgen dat het legaat ten voordele van het goede doel groot genoeg is opdat die alle successierechten kan dragen. Zo niet zal het goede doel de erfenis weigeren en verdwijnt het voordeel voor je andere legatarissen.
Voor het berekenen van de verdeling van je erfenis contacteer je best een notaris. Die kan je vinden op: www.notaris.be. Alle erkende humanitaire organisatie betalen 8,8% in Vlaanderen. In Wallonië bedragen die successierechten slechts 7%, maar in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is het 25%. Alleen de vzw’s die fiscale attesten mogen uitreiken, betalen er “maar” 12,5%. In Brussel is het duo-legaat dus fiscaal minder interessant.”
Spreuk van de week:
Geef beter met een warme hand, dan met een koude.