“Hoe solidair is een verzekeringsmaatschappij waar je goed voor bent om premies te betalen, maar als het een beetje tegenzit, je niet wil verzekeren”, vraagt Eva Gilisen me op de man af. Haar man Jonas krijgt geen schuldsaldoverzekering wegens diabetes.
Eva en Jonas, een jong koppeltje, kochten vorig jaar het huis van mijn overleden ouders. Ze hadden een mooi spaarpotje en wilden nog 150.000 euro extra lenen. De lening werd zonder probleem goedgekeurd. Toen de schuldsaldoverzekering echter ter sprake kwam maakte de verzekeringsmaatschappij waarmee de bank samenwerkte, problemen. Bij Jonas werd drie jaar geleden suikerziekte vastgesteld. Nochtans bleek uit alle analyses, onderzoeken en testen dat er geen verwikkelingen of afwijkingen waren. Daarenboven leidt Jonas als diabetespatiënt een leven als jan en alleman. Uiteindelijk vond ik voor hen een maatschappij die bereid was om Jonas een schuldsaldoverzekering te geven mits het betalen van een bijpremie van 130%. Over 20 jaar gerekend kwam dit wel neer op een meerkost van in totaal 12.450 euro.
Standpunt van de verzekeraars.
In België zijn er tussen de 15.000 en 18.000 mensen in het geval van Jonas die omwille van hun gezondheid geen of moeilijk een schuldsaldoverzekering krijgen.
Verzekeringsondernemingen beschouwen mensen die zwaar ziek zijn geweest of een operatie ondergingen en personen met een chronische ziekte, zoals diabetes, spierziekten, astma, MS, de ziekte van Crohn, als een verhoogd gezondheidsrisico. Ook kankerpatiënten die als genezen beschouwd worden, worden niet aanvaard. Als ze toch aanvaard worden, is voor hen een schuldsaldoverzekering zes tot tien keer duurder en vrijwel onbetaalbaar.
Om dit probleem op te lossen keurde het federale parlement op 21 januari 2010 unaniem een wet goed, de zogenaamde Wet-Partyka, genoemd naar de motor achter de nieuwe wet, CD&V-Kamerlid Katrien Partyka.
Een betaalbare schuldsaldoverzekering kunnen afsluiten is essentieel, oordeelden de Kamerleden. Deze verzekering biedt immers aan de bank een waarborg om een hypothecaire lening toe te kennen en de mogelijkheid om korting te geven op het tarief. Tevens voorziet ze in een belangrijke financiële bescherming voor de verzekeringsnemer en zijn gezinsleden. Er werd voorzien dat de wet ten laatste in voege zou treden op 3 februari 2011. Door allerlei manoeuvres van de verzekeringssector werd de uitvoering van de wet op de lange baan geschoven. De federatie van verzekeringsondernemingen, Assuralia, stapte zelfs naar het Grondwettelijk Hof. Assuralia vroeg de vernietiging van de procedures die moesten gevolgd worden als er een bijpremie werd gevraagd. De verzekeraars hadden schrik van extra werk en van eventuele extra schadegevallen.
Eindelijk een nieuwe wet.
Na veel geduld en na jarenlang palaveren op zijn Belgisch, werd er een compromis bereikt en kwam de wet op 10 april 2014 in het staatsblad (Koninklijk besluit van 10 april 2014 blz 43.894) en werd de Wet-Partyka op 1 januari 2015 van kracht.
De wet baseert zich op het recht op wonen en slaat dan ook enkel op het afsluiten van een schuldsaldoverzekering voor de dekking van een krediet tot :
- het aankopen, bouwen en het verbouwen van de eigen en enige gezinswoning zelfs al bezit de kandidaat verzekeringnemer reeds een eigen en enige gezinswoning die hij wil verkopen
- het verwerven van een onroerend goed dat deels een beroeps- en een eigen en enige gezinswoning omvat
- het inkopen van de eigen en enige gezinswoning (bijv. na echtscheiding).
De kandidaat-verzekeringnemer zal op zijn eer een verklaring ondertekenen dat:
- hij geen andere woning in volle eigendom bezit, of dat hij wel een andere woning in volle eigendom bezit, maar van plan is deze woning op korte termijn te verkopen
- het woonkrediet niet werd aangegaan vóór 1 januari 2015
- het woonkrediet niet wordt aangegaan om een reeds bestaand woonkrediet voor de eigen en enige gezinswoning te herfinancieren.
Als er een lening wordt aangegaan voor de aankoop van een tweede verblijf aan zee, of voor een herfinanciering, is de wet niet van toepassing.
De wet creëert ook niet automatisch het recht op een schuldsaldoverzekering. Niet iedereen zal zich kunnen verzekeren. Iemand die toch een te groot overlijdensrisico heeft, zal zich jammer genoeg nooit kunnen verzekeren. Dat is ergens logisch. Terwijl je huis brandt, kan je ook geen brandverzekering meer afsluiten.
De wet kan de verzekeraars ook niet verplichten om een verzekering af te sluiten.
Wat is de bedoeling van de nieuwe wet?
De bedoeling van de Wet-Partyka is er vooral op gericht om het aangaan van een schuldsaldoverzekering doorzichtiger te maken. Zo moeten de verzekeraars en kredietinstellingen in hun reclame, prospectussen en verzekeringsvoorstellen verwijzen naar het bestaan van het solidariteitssysteem voor consumenten met een verhoogd risico, “Opvolgingsbureau voor de tarifering” en de “Compensatiekas”.
In het volgende blog zal ik dieper ingaan op het doel van deze nieuwe gecreëerde instellingen.
Spreuk van de week:
Verzekeraars bieden u een paraplu aan, maar nemen hem af als het regent.